W ramach programu Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, dnia 27.02.2015 r. w sali nr 1 Domu Kultury SCK w Mielcu, odbyła się prelekcja Bogusława Kleszczyńskiego (IPN od. Rzeszów) pt. ,,Poszukiwania miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego”. Następnie wyemitowany został film dokumentalny ,,Kwatera Ł” w reż. Arkadiusza Gołębiewskiego. O poszukiwaniach bezimiennych ofiar komunizmu opowiada przed kamerą wielu młodych specjalistów, którzy przedstawiają też swoją motywację do tej pracy. Film ma dużą wartość edukacyjną. Na spotkanie licznie przybyła młodzież szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z Mielca, w tym również klasa 2A technikum elektronicznego o profilu wojskowym w Zespole Szkół im. Janusza Groszkowskiego (z wychowawcą klasy Romanem Gruszeckim).
Latem 2012 roku ekipa naukowców pod kierownictwem dr hab. Krzysztofa Szwagrzyka prowadziła prace ekshumacyjne na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Kwatera na Łączce jest miejscem pochówku żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego, którzy byli więzieni, katowani i mordowani w więzieniu przy ul. Rakowieckiej, a potem wrzuceni nocą do zwykłych dołów. Identyfikacja ich szczątków i godny ich pochówek to dług, jaki ma do spłacenia dzisiejsza Polska tym, którzy zginęli za jej niepodległość. Spłaca go rękami archeologów, historyków, antropologów i lekarzy sądowych. Film ,,Kwatera Ł” to zapis ich pracy. Odnaleziono wówczas szczątki 117 osób, z których siedem udało się zidentyfikować. W filmie można zobaczyć szczegóły tych prac, w tym systematycznie wydobywane z ziemi i oczyszczane szczątki ofiar, m.in. przestrzelone tzw. metodą katyńską (strzałem w tył głowy) czaszki przeciwników komunizmu, a także pobieranie materiału genetycznego od rodzin ofiar.
W latach 1948-1956 pochowano na warszawskich Powązkach kilkaset osób zamordowanych przez UB. Wśród poszukiwanych są bohaterowie Polskiego Państwa Podziemnego, powstańcy warszawscy i żołnierze powojennego podziemia niepodległościowego , m.in. takie legendarne postaci jak gen. August Emil Fieldorf ,,Nil”, rtm. Witold Pilecki, mjr Zygmunt Szendzielarz ,,Łupaszka” i ppłk Łukasz Ciepliński – przywódca Zrzeszenia ,,Wolność i Niezawisłość”.
Zdjęcia i tekst: Roman Gruszecki
